5 tips om een depressie naar de maan te sturen

Ken je dat gevoel dat je het liefste onder de dekens kruipt en je verstopt voor de buitenwereld? Je hebt nog net genoeg energie om een tosti te maken, maar dan houdt het ook wel op. Vandaag beschrijf ik een paar stappen die je kunt nemen wanneer je last hebt van een depressie.

Waarom schrijf ik over depressie?

Als je een been breekt dan is dat te zien voor iedereen en is het logisch dat je ervoor naar de dokter gaat. Bij depressies is dat anders, anderen kunnen dat niet zien. Alleen jij kan het voelen. Ook daarvoor hulp zoeken is in deze moderne wereld nog steeds niet helemaal geaccepteerd, weinig mensen spreken openlijk over een bezoek aan een psycholoog of psychiater. Je ziek melden vanwege een depressie is al helemaal raar. ‘Je kunt toch wel gewoon aan het werk gaan, ik heb ook wel eens een rotdag’, en soortgelijke opmerkingen. Ik merk dat depressiviteit nog steeds een taboe is.
Dat merk ik al bij mezelf: dit bericht staat al sinds mei 2017 in mijn concepten, maar ik deel het nu pas. Maar als zoveel mensen er last van hebben, dan moeten we er misschien ook wat vaker over praten. Wellicht kunnen we elkaar daarmee een handje helpen.

1 op de 7 Nederlander heeft eens of vaker last gehad van een depressie. Dan bedoel ik niet een dipje van een dag of twee, maar een depressie zoals een deskundig die zou omschrijven. De hersenstichting definieert een depressie als volgt:

‘Depressie wordt gekenmerkt door een neerslachtige stemming en het verlies aan interesse in bijna alle dagelijkse activiteiten.’ 

Zelf kamp ik al jaren met terugkerende depressieve periodes. Maanden kan ik nergens ‘last’ van hebben en dan ineens belt mijn zwarte schaduw aan met een zak vol bagage en vriendelijk laat ik haar binnen. Een emotionele periode (van gelukkig meestal maar een maand) volgt met negatieve gedachten en tranen. Waarna op een bepaalt moment de emoties op lijken te zijn, een stilte, een leegte. Geen verdriet, maar ook geen geluk. Die dagelijkse activiteiten waar de hersenstichting het over heeft lijken geen nut meer te hebben. Je haalt er geen vreugde en voldoening meer uit en je bent uitgeput. Jezelf onder de douche schoppen kost eigenlijk al teveel energie. Wanneer je hier vaker last van hebt, dan weet je dat zo’n periode weer voorbij gaat. Ook al is het moeilijk om jezelf daarvan te overtuigen als er inmiddels twintig dagen verstreken zijn.

(Foto: Dit is praktisch mijn achtertuin, zo mooi kan het leven zijn!)

Iemand zei tegen me: ‘Ik vind dat je er zo knap mee omgaat, hoe doe je dat toch?’ Mijn eerste gedachte was: ervaring, als je iets maar vaak genoeg doet wordt je er van zelf goed in. Maar dat is natuurlijk geen fatsoenlijk antwoord. Daarnaast, hoe goed ben je eigenlijk als het probleem terugkeert? Die vraag is natuurlijk ook niet helemaal fair. Deels is je gevoeligheid voor een depressie bepaalt in je DNA, maar ook door wat je hebt meegemaakt en door je omgeving. Dit zijn dingen die je niet kunt veranderen. Wat je wel in de hand hebt is je gedrag: hoe je op bepaalde dingen reageert, hoe je met situaties omgaat en welke keuzes je maakt. Hier zijn boeken vol over geschreven natuurlijk, maar die ga ik natuurlijk niet lezen wanneer het schip al gestrand is. Enfin, hoe doe ik dat dan eigenlijk wel?

De vijf S’en van Sabine om je depressie de baas te blijven

1. Structuur

In het gewoonlijke leven ben ik vrij gestructureerd en gedisciplineerd. Ik hou van plannen en kan me er ook goed aan houden. Ik deel efficiënt mijn tijd in en kan daardoor twintig ballen tegelijk in de lucht houden. Tijdens een depressieve periode verlies ik tijdelijk een stukje van mezelf en daarmee ook een stukje structuur. Het kost ook erg veel energie om op zo’n moment zoiets simpels op te brengen. ‘S avonds in slaap komen? No way. ‘S ochtends voor 9 uur naast je bed staan? Forget it! Laat staan om gelijk te gaan douchen wanneer je eindelijk uit bed bent gekomen. Dit zijn enkele voorbeelden van momenten die je leven normaal gesproken houvast geven. Hoewel mijn hele lichaam haarzelf liever vergroeit aan mijn bed, probeer ik toch om zo normaal mogelijk te blijven doen. De motor draaiende te houden, ook al kom je niet zo hard vooruit. Arne als wekker inschakelen heeft daarbij wel goed geholpen (instructie: ik moet voor 9 uur opstaan, ook al wil ik niet- je moet me dan maar uit bed trappen). Ook ben ik dagelijks gaan zitten voor mijn afstudeerscriptie, al ging alles 80% trager dan normaal.

Tip 1 is dus: Neem een personal trainer (uh, wekker)

2. Selfcare

Depressiviteit kan vaak samen gaan met niet meer moeite nemen om voor jezelf te zorgen. Ik blijf dat lastig vinden, elke dag douchen dat gaat nog net. Maar moeite doen om na te denken over wat je aan gaat doen of een fatsoenlijke maaltijd bereiden dat is een tweede.
Toch is het wel heel erg belangrijk om in elk geval het minimale te blijven doen om er fris bij te lopen. Vooral niet slecht te gaan eten! Je bent wat je eet, zoals ze dat zo mooi zeggen. Gelukkig sta ik er wat dat betreft niet alleen voor. Arne kan koken en bij m’n moeder kan ik ook altijd het één en ander aan vitamientjes scoren.

Tip 2: Ga bij je moeder eten, vindt ze ook gezellig 😉  (of bij een vriend, tante, buurmeisje, you name it)

3. Sociaal blijven

Punt drie is het allermoeilijkste. Ik weet niet wat het is met sombere mensen, maar op één of andere manier veranderen die in kluizenaars. Ik begrijp het wel, het gevoel dat je alleen wil zijn. Ik weet niet precies waar het nou vandaan komt. De meeste mensen ervaren dit. Isoleren, dat lijkt de beste optie in je hoofd. In elk geval de gemakkelijkste. Dan kun je even alleen zijn met je eigen gedachten, dingen op orde brengen. Daarnaast heb je geen zin om mensen tot last te zijn, zo gezellig ben je nu immers ook niet. Toch is het rete-belangrijk om niet in een isolement te raken. Andere mensen zien dingen namelijk in een ander perspectief. Hoogstwaarschijnlijk in een positiever perspectief dan jij. Juist het praten met anderen kan je helpen om je negatieve spiraal te doorbreken. Wij mensen zijn sociaal dieren, dus voorkom dat je vereenzaamd. Je hoeft niet perse over je gevoelens te praten, je kunt ook gewoon over koetjes en kalfjes praten. Dan ben je even met je hoofd ergens anders.
Ik wil daarbij wel opmerken dat het wel echt kan helpen om met een professional te praten wanneer je er doorheen zit.

Tip 3 is daarom: praat met mensen (over het weer bijvoorbeeld- want dat doen we in Nederland) 

4. Soepel

Ik bedoel niet dat je soepel in de heupen moet worden. -Hoewel ik vermoed dat een dansje per dag je somberheidsklachten best kan verminderen-. Met soepel zijn bedoel ik vooral om schappelijk te zijn naar jezelf toe. Wees niet te streng voor jezelf. Je mag het best rustig aan doen. Kijk niet naar de dingen die niet zo snel gaan op het moment, je studie of je werk. Het maakt niet uit dat het even wat minder gaat, je weet dat de periode voorbij gaat en dan heb je ruimte genoeg om je over dingen druk te maken. Soms kijk ik naar mijn zaailingen en dan bedenk ik me dat je niet altijd hoeft te pushen om een goed resultaat te halen. Kijkend naar de natuur realiseer ik dat groeien soms vanzelf gaat en dat een minder hard groeiende bloem uiteindelijk net zo prachtig is geworden als de allergrootste zaailing. Niemand neemt het je kwalijk als je even rustiger aan doet, luister vooral naar je eigen behoeften.

Tip 4: Doe alles op je eigen tempo (een uur doen over het lezen van één pagina = helemaal prima)

5. Stimuleer 

Punt drie ging over goed voor jezelf zorgen. Daaraan kan ik toevoegen dat bewegen ook een must is. Stimuleer jezelf om in beweging te komen en om leuke dingen te gaan doen. Vaak wil ik het liefst gewoon thuis op de bank blijven, of in bed- de hele dag-, maar ik spreek met mezelf af om minimaal een half uur per dag te bewegen. (Om dit te halen moet ik dus wel naar de winkel fietsen en de planten water geven ofzo). Wat ook heel erg belangrijk is, is om niet alleen maar verplichtingen (ook die aan jezelf) af te strepen. Dan duurt een dag ellendig lang. Het is een goede oefening om elke dag wat leuks te doen, juist tijdens een depressieve periode. Probeer voor een tijdje om een aantal verplichtingen te vervangen voor leuke dingen. Die verplichtingen kun je weer volledig oppakken wanneer je weer de oude bent. Dit klinkt als een makkelijk tip, maar ik weet dat het niet zo is. Want probeer maar iets leuks te verzinnen als je op het moment helemaal niets leuk vind. Dwing jezelf er toch toe om elke dag iets leuks te doen. Al is het maar iets heel kleins, iets maken wat je erg lekker vind of iets lekkers kopen eventueel. Mij helpt het om na te denken over de dingen die ik normaal wel leuk vind om te doen. Een stukje wandelen, iets knutselen, tuinieren, iets tekenen en bloggen bijvoorbeeld. Het kan dus iets heel kleins zijn. Het mag ook groot natuurlijk, als je vrij kunt krijgen kun je een reisje plannen, een museum bezoeken of naar een wellnesscentrum gaan. Maar dat is niet altijd nodig, soms kunnen kleine dingen al een groot verschil maken.

Tip 5: Doe elke dag iets leuks 

Ben jij weleens depressief of heb je wel eens last van somberheidsklachten? Zo ja, herken jij je in mijn verhaal?
en welke dingen helpen jou om er bovenop te komen? Ik ben erg benieuwd!